هر یکی از اتصالات پیچی پلی اتیلن دارای پنج عضو می باشد. اسپیلیت،اورینگ،بوشینگ،بدنه و سرپیچ که به دور لوله قرار میگیرند تا لوله را آب بند نمایند. این اتصالات از فشار کاری 10 اتمسفر تولید و عرضه می شوند. اورینگ که در ساختار ها و سایز های متنوع تولید می شود، یکی از اجزای اتصالات پیچی می باشد که کاربرد زیادی در سیستم های لوله کشی و سیستم های آبیاری دارد.
مزایای اتصالات کوپلی پلی اتیلن
استفاده از اتصالات کوپلی پلی اتیلن با سرعت بسیار زیاد و بدون نیاز به دستگاه جوش پلی اتیلن صورت می گیرد. علاوه بر این، اتصالات کوپلی پلی اتیلن در صورت آسیب خیلی ساده قابل تعویض هستند. این در حالی است که اتصالات جوشی با سرعت کندتری متصل می شوند چرا که نیاز به گرم شدن و دستگاه های مخصوصی دارند. در صورتیکه طبق استاندارد تولید کننده، از اتصالات پیچی پلی اتیلن استفاده شود دچار نشت و سوراخ نمی شوند. این اتصالات در مقابل ترک خوردگی، فشار و شکست بسیار ایمن و مقاوم هستند. در برابر مواد شیمیایی همچون اسیدها و باز ها مقاومت اساسی از خود نشان می دهند و در برابر سایش نیز مقاومند.
اورینگ که در برخی منابع آن را به عنوان «پکینگ» (Packing) یا «مفصل توریک» (Toric) هم می‌شناسند نوعی آب‌بند مکانیکی است دایره‌ای شکل است و از جنس الاستومر و مواد پلیمری است. این قطعه، سطح مقطعی دایره‌ای دارد، چنین سطح مقطعی کمک میکند که در اتصالات تحت فشار بتوان اورینگ را در شیار مخصوص این اتصالات قرار داد تا آببندی به طور مناسبی انجام شود.
ویژگیهای اورینگ
اورینگ ها ویژگی ها و شکل ظاهری متفاوتی دارند. که طبق همین متغیرها، کاربرد های مختلفی دارند. از جمله پارامتر های مهم متمایز کننده این قطعات می توان به موارد زیر اشاره نمود:
قطر داخلی (ID2) و قطر خارج (od)
قطر داخلی و خارجی اورینگها بر اساس فرمول های خاصی محاسبه و طراحی می شوند. قطر داخلی (ID2) و قطر خارجی (od) در اندازه های مختلف و بر اساس سایز O-ring ساخته می شود.
ضخامت O-ring (CSEXternal)
در هنگام محاسبه ضخامت اورینگ معمولاً سایز گلند را به جهت دستیابی به بهترین کیفیت سطح آببندی و نیز میزان مناسب فشردگی O-ring در نظر می گیرند. این نکته نیز حائز اهمیت است که به طور معمول O-ring های با ضخامت کمتر اصطکاک کمتری با محیط اطراف خود ایجاد می کنند.
متریال O-ring
اورینگها از متریال های خاص و مقاوم و از ترکیباتی به نام کامپاند الاستومر ساخته می شوند. همچنین این ابزارها از لاستیک های Nr، Epdm، silicon، viton، Nbr، Nr، Sbr و در برخی مواقع از ترموپلاست ها ساخته می شوند.
سایز کلی O-ring
اورینگها در سایز های مختلفی طراحی و تولید می گردند. در هنگام انتخاب این ابزار باید به حجم شیاری که قرار است در آن جای بگیرند توجه ویژه نمود. در حقیقت حجم این شیار باید پنج درصد از حجم O-ring کمتر باشد. علاوه بر آن بمنظور آنکه آب بندی به بهترین حالت ممکن انجام پذیرد، می بایست اندازه O-ring 98درصد سایز خارجی شیار باشد.
معرفی انواع مدل اورینگ
اورینگ ها درست مثل سایر محصولات، در انواع و اقسام مختلف همراه با کاربرد های متفاوت طراحی و ساخته می شوند که هر یک از آن ها نیز دارای ویژگی ها و کاربرد های خاصی می باشند. در ادامه به انواع اورینگ ها اشاره شده است:
اورینگ NR و SBR
این نوع از اورینگ از قدرت کششی بسیار بالایی برخوردار بوده و همچنین در مقابل فشار وارده بسیار مقاوم میباشد و به راحتی آسیب نمی بیند.
اورینگ NBR
این نوع اورینگ نمونه دیگری از اورینگ های موجود در بازار است که در برابر انواع روغن های معدنی از جمله گریس ها مقاومت بالایی از خود نشان می دهد. همچنین در برابر عوامل محیطی مانند سایش، از دوام و استحکام بالایی برخوردار بوده و حرارت زیاد نیز نمی تواند به آن آسیبی وارد کند یا در نوع کارکرد آن اختلالی ایجاد نماید.
اورینگ HNBR
این نمونه از اورینگ ها دارای مقاومت سایشی بالایی بوده و می توانند فشار بالایی را نیز متحمل شوند. همچنین این نوع از واشر در برابر مواد مختلف از جمله مواد هیدروکربونی و روغن ها از قدرت استحکام و دوام بسیار بالایی برخوردار می باشند.
اورینگ وایتون FKM Viton
اورینگ وایتون Viton دارای مقاومت فیزیکی بالایی بوده و در مقابل حرارت و فشار زیاد و همچنین انواع روغن ها، اسید ها، بنزین و آب کلردار بسیار مقاوم می باشد. همچنین به راحتی نیز مقاومت خود را از دست نمی دهد.
اورینگ EPDM
این دسته از اورینگ ها می توانند در مقابل اثرات منفی و مخرب آب شور دریا، آب معمولی و اسید ها از خود مقاومت بالایی نشان دهند. همچنین این اورینگ می تواند اوزون را به راحتی تحمل کند.
اورینگ سیلیکون
سیلیکون دارای مقاومت حرارتی و الکتریکی بسیار بالایی بوده و از خاصیت رنگ پذیری زیادی برخوردار است. در واقع این نوع محصول در زمینه های بهداشتی، پزشکی و غذایی مورد استفاده قرار می گیرد. همچنین سیلیکون قادر است تا دمای ۲۰۰ درجه سانتیگراد را نیز تحمل کند.
اورینگ فلوروسیلیکون
فلوروسیلیکون در برابر مواد مختلف از جمله بنزین، استحکام بسیار زیادی داشته و می تواند حرارت و برودت بالای هوا را نیز تحمل کند.
اورینگ ACM و AEM
این اورینگ از جمله مقاوم ترین اورینگ های موجود در بازار می باشد که در برابر حرارت زیاد به خصوص روغن های داغ مقاومت بسیار بالایی دارد.
اورینگ هایپالون و کلروپن
هایپالون و کلروپن می توانند فشار انواع مختلف گاز ها را تحمل نمایند بدون اینکه آسیبی به آنها وارد شده و از بین بروند.
معرفی انواع اندازه اورینگ
اندازه اورینگ ها بنا به کاربرد و محل نصب متفاوت میباشد. اندازه های مختلف حلقه ها یا نوارهای متری بر حسب کاربردهایی که دارند تولید و به بازار ارائه میشوند. ابعاد رینگها به طور خلاصه شامل اورینگ های کوچک، اورینگ های متوسط و اورینگ های بزرگ میباشد. اورینگ های خیلی کوچک و اورینگ های خیلی بزرگ هم میتوانند در این دسته ها قرار گیرند. البته برخی مواقع ارتفاع حلقه ها یا نوارهای متری نیز مدنظر قرار میگیرد، مثلا مدل بلند و کوتاه که نمونه ای دیگر از مشخصه های ابعاد این فرآورده میباشد.
لازم به ذکر است در حالت کلی، قطعات با ضخامت کم، اصطکاک کمتری با محیط اطراف ایجاد میکنند. یعنی با کم‌شدن ضخامت آن، اصطکاک نیز کاهش مییابد.
نکاتی در مورد اندازه ها
قطر داخلی اورینگ (Inside Diameter)
برای فراهم کردن یک آب بندی موثر، قطر داخلی اورینگ (ID) باید کوچکتر از شیار (Groove) پیستون باشد. در نتیجه این مقدار کشش کم برای جایگذاری در شیار (Groove) باعث میشود که به درستی در جایگاه خود قرار گیرد.
ضخامت رینگ (Cross Section)
زمانی که ضخامت محاسبه میشود، باید در نظر داشت که سایز گلند (Gland) مناسب باشد تا میزان مورد نیاز فشردگی لحاظ گشته و بهترین آب بندی انجام شود. در هر گلند، در حالت معمولی یک فاصله بسیار کم بین دو سطح وجود دارد که به آن فاصله مجاز قطری (Diametrical clearance) گفته می شود. در نتیجه بسیار مهم است که ضخامت درز بند بزرگتر از ارتفاع گلند (Gland) باشد. در نتیجه فشردگی آن باعث آب بندی درست خواهد شد.
نحوه اندازه گیری اورینگ ها
محاسبه سایز اورینگ ها بر اساس محل نصب و مدل آن متفاوت میباشد. ابزار استاندارد جهت اندازه گیری اورینگ ها، کولیس و در صورت موجود نبودن به ناچار خطکش میباشد. کولیس ها دقیق تر از خطکش هستند و در مواقعی که اندازه، از اهمیت ویژهای برخوردار میباشد و یا اورینگ ریز میباشد حتما باید از کولیس استفاده شود. سایز های اورینگ ها عموما از زیر یک سانتیمتر شروع شده و بنا به مورد مصرف آن، به اندازه های بالاتر نیز میرسد.
اورینگها بر اساس سایز، عموما به چند بخش اورینگ مصرفی، اورینگ ساختمانی، اورینگ صنعتی و اورینگ های خاص تقسیم میشوند. مدل های مصرفی، همانطور که از نامشان مشخص است، مصرف بالایی داشته و در بازار فروش اورینگ موجود میباشند. اورینگهای صنعتی که در بخش صنعت مورد استفاده قرار میگیرند، عموما از لحاظ اندازه از نمونه های اورینگ مصرفی بزرگتر بوده و سایزهای خاص خود را دارند.
مدل های خاص، بر اساس مصرف مصرف کننده اورینگ به تولید کننده اورینگ سفارش داده میشود.
در نحوه اندازه گیری اندازه اورینگ باید به چند نکته توجه نمود، تا انتخابی اصولی برای نصب اورینگ در محل مورد نظر وجود داشته باشد.
انتخاب اندازه و جنس مناسب و استاندارد اورینگ ها برای جلوگیری از خرابی در اتصالات و سازه ها بسیار مهم است.
نتیجه این که برای نصب درزبند ها در ابتدا باید مدل آن مشخص شود تا نحوه نصب آن نیز تعیین گردد. زیرا هر کدام به شیوه مشخصی نصب و اجرا میشوند.
انتخاب اندازه مناسب برای ایجاد یک اتصال درست ایمن و البته استاندارد برای نصب بسیار مهم و حیاتی ست.
معرفی انواع رنگ اورینگ
رنگ اورینگ های پلیمری (لاستیکها) نقش مهمی در کاربردشان ندارد اما روکش یا پوشش حلقه های فلزی رینگی در برخی موارد مهم میباشد.
اورینگ لاستیکی رنگی در رنگهای گوناگونی موجود میباشند اما اکثریت آنها سیاه هستتد.
در بخش پلاستیکی نیز میتوان در رنگهای مختلف به صورت مات و شفاف اورینگ تولید کرد.
کاربرد اورینگ ها
آببندی اصولی و کاربردی اورینگ نیاز به نصب مکانیکی صحیح دارد که بتواند تغییر شکل و کج شکلی را پیش بینی کند. فشار مکانیکی وارده بر سطوح واشرهای آب بندی یا واشرهای درز بندی که با ماده سیال در تماس است محاسبه می شود. تا زمانیکه فشار سیال از فشار محل اتصال آن بیشتر نشود عمل آببندی به خوبی صورت میگیرد. فشار سیال به صورت یک نواخت بر روی سطح درزبندی که غیر قابل فشرده شدن است منتقل شده و فشار سطح نیز هم زمان با فشار فزاینده بالا می رود.
با این حساب واشرآلات آب بندی تا زمانی که از لحاظ مکانیکی درست نصب نشده باشند، فرآیند آببندی را بخوبی انجام نمی دهند. عمده ترین دلیل عدم آببندی خوب اورینگ های آببندی بیرون آمدگی قسمت های جفت شده است. درزگیر برای ایجاد یک نقطه تماس بین اورینگ و سطوح آببندی، طراحی شده است و این مسئله فشار موضعی زیادی را موجب می شود.
اورینگها در صنایع، مشاغل و موارد مختلفی مورد استفاده قرار میگیرند که به طور مثال میتوان به موارد زیر اشاره نمود:
ساختمانی، اورینگ لوله و اتصالات، اورینگ تاسیسات (اورینگ شیرآلات / اورینگ سرویس بهداشتی / اورینگ پمپ ها / اورینگ پکیج / اورینگ علمک)، لوازم الکتریکی و برقی (اورینگ قهوه ساز / اورینگ گاز / اورینگ شیر پیک نیک)، مخابراتی (اورینگ بوش)، بشکه های روغنی، صنایع پزشکی (اورینگ دندان، اورینگ ارتودنسی / اورینگ ایمپلنت)، خودرویی (اورینگ استپر / اورینگ سوزن انژکتور / اورینگ کولر / اورینگ گیربکس / اورینگ شمع / اورینگ فیلتر روغن / اورینگ پمپ بنزین)، و موارد مختلف دیگر که بیشترین مصرف این قطعات در خودرو، لوازم خانگی، کارخانجات سیمان، کارخانجات تولید مواد شیمیایی و انواع ماشین آلات صنعتی است.
در نمونه های غیر فلزی، برای یک آب بندی استاندارد، انتخاب درست، الزامی میباشد. از طرف دیگر، فاکتورهایی مانند سایز، فشردگی، کشیدگی، دما، فشار، نوع ماده شیمیایی و اصطکاک را باید مد نظر داشت.
مزایای اورینگ ها
نصب آسان و سریع بیشتر مدل ها.
هزینه های مناسب و صرفه جویی در زمان برای انجام اتصالات.
طول عمر بالای قطعه استاندارد.
کشش و مقاومت پارگی بالا.
رنگ پذیری خوب و قابلیت استفاده در مصارف بهداشتی، پزشکی و غذایی.
اتصال استاندارد و یا کمک به یک اتصال مناسب و ایمن.
استقامت مناسب و تحمل بار و فشار بالا.
مقاوم در برابر انواع گازها.
مقاوم در برابر سایش و روغن های معدنی و گریس ها و حرارت.
سبک بودن وزن نمونه های پلیمری.
جلوگیری از آسیب رساندن به محل نصب.
مقاومت در برابر محیط های نامناسب مانند اوزون، آب و اسیدها و آب شور دریا، روغن های داغ، بنزین و نفت
مقاومت الکتریکی بالا.
نحوه نصب اورینگ
با توجه به انواع مختلف مدلها، روشهای نصب نیز متفاوت میباشد. بنابر این نصب آنها باید متناسب با مدل و محل نصب، با رعایت کامل اصول استاندارد انجام شود.
ولی کلیات نصب به شرح زیر میباشد:
- شناسایی و اندازه گیری محل نصب.
- تمیز شدن قسمت مورد نظر
- چفت کردن آن با دقت بالا
- در صورت نیاز، استفاده از (چسب یا روغن) برای اطراف آن
روغن زدن به سطح آن می تواند موجب جلوگیری از خوردگی، گاز گرفتگی هنگام نصب، پیچش و بسیاری از موارد دیگر شده و به سرعت نصب نیز کمک کند. از دیگر فواید روغن زدن به اورینگ آن است که روغن همانند یک سطح محافظ کمک کرده و اکسیژن و ازن کمتر به سطح آن برخورد میکند و در نتیجه، باعث طول عمر اورینگ ها می گردد.
در فرآیند اتصال باید به این موارد دقت نمود.
عدم وجود ترک / سلامت کامل سایز و جنس / جاگیری کامل و مناسب در محل نصب جهت آب بندی
نمونه های معمولی و بی کیفیت اورینگ، چنانچه کمی کشیده شود، سوراخهایی روی آن ایجاد شده و حالت اولیه خود را از دست می دهد. مدل های با کیفیت، در طول مدت مصرف، در شرایط کاری با مایعات مختلف و گازوئیل ها و روغن ها کیفیت خود را از دست نداده و نرمی و حالت خاص اولیه خود را حفظ میکنند. ولی مدل های معمولی در مدت کوتاهی خشک شده و حالت شکننده به خود میگیرند.
در انتخاب هزینه نیز مهم است و اصول آن انتخاب با کمترین هزینه است. ولی در برخی موارد خاص فقط یک پلیمر جوابگو میباشد که هزینه بالایی دارد اما در این شرایط چاره ای جز استفاده از آن مدل مخصوص نیست.
بازار خرید و فروش اورینگ
پخش اورینگ ها در بازار تهران توسط فروشندگان آن انجام میشود که فروش آن را به نقاط مختلف کشور یا خارج از کشور مدیریت میکنند و فروش عمده و خرد آن را بر عهده دارند. کارخانه ها و کارگاه های زیادی در ایران هستند که صنایع اورینگ سازی ایران را تشکیل میدهند. تولید انواع اورینگ و پخش آنها با تنوع بالایی در کشور در حال انجام میباشد.
مراکز خرید و فروش اورینگ در ایران زیاد نبوده و فروشگاه یا مرکز پخش مشخصی در یک مکان موجود نیست. فروشگاه های پیچ و مهره و اورینگ به صورت تجمیعی با یک دیگر بیشتر از مدل تخصصی آن دیده میشود. بورس انواع اورینگ ها و یا فروشگاه تخصصی اورینگ در تهران محدود بوده که به صورت کاملا تخصصی در این حیطه فعالیت میکنند.
سفارش اینترنتی اورینگ از مرکز تولید معتبر و متخصص در حال حاضر بهترین روش برای تهیه عمده این قطعات میباشد که آرون بسپار نهایت سعی خود را بکار گرفته تا فروش اینترنتی اورینگ ها را به صورت جامع آغاز و پشتیبانی نماید.
